
نام فارسی: کیلکای دریای خزر
نام علمی Clupeonella delicatulu
تیره Clupeidae
مشخصات مورفولوژی
فرم و رنگ بدن : بدن این ماهی نسبتا پهن و چشم ها درشت نیست. ناحیه پشت بدن و قسمت فوقانی سر خاکستری متمایل به سبز یا آبی
است.
باله ها:باله های سینه ای از نظر اندازه بزرگ نیستند.
فلس: نوع فلس سیکلو ئیدی و فاقد خط جانبی است.
دندان: فاقد دندان روی آرواره است.
طول: بیشینه درازای بدن ۱۵cm است.
سایر مشخصات: تعداد مهرهای ستون فقرات بین۴۳-۴۲ عدد است.
مشخصات بیولوژی
مکان زندگی: این ماهیها بیشتر در آب های کم عمق (سطحی) و بندرت در اعماق بیشتر از ۴۰-۳۰ متر مشاهده می گردد.در آب های شیرین و
شور نیز وجود دارد.
تغذیه : از انواع زئو پلا نکتونها و سخت پو ستان، لاروهای نرمتنان و غیره تغذیه می کنند.
پراکنش: این ماهیان در مناطق مختلف دریای خزر اعم از قسمت جنوبی و شمالی دریا پراکنده هستند همچنین به رودخانه های ولگا ، اورال،
اترک نیز وارد می شود .
تولید مثل: جزء ماهیان تخمگذار پلاژیک است و زمان تخمریزی آن از فروردین ماه شروع و تا اردیبهشت و اوائل خرداد ماه ادامه دارد.این
ماهی از یک سالگی به بعد به سن بلوغ می رسد.
ارزش اقتصادی: ارزش اقتصادی زیادی دارد.
صید: تورهای مخروطی
روش صید: صید این ماهی به دو طریق یعنی تور های مخروطی و دستگاه مکنده انجام می شود.
ارزش غذایی ماهی کیلکا:
ماهی کیلکا یکی از مهمترین انواع ماهیهای اختصاصی دریای مازندران میباشد. ماهی کیلکا با جثهی بسیار کوچک (به طول متوسط ۷ تا
۱۰سانتیمتر و وزن ۷ تا ۱۰ گرم) سرشار از پروتئین، ویتامین و کلسیم میباشد. تاکنون سه گونه ماهی کیلکا در دریای خزر گزارش شده است:
ماهی کیلکا انچووی
ماهی کیلکا چشم درشت
ماهی کیلکا معمولی
ماهی کیلکا در طول روز به صورت گله متراکم یافت میشود و با تاریک شدن هوا پراکنده میگردند. فرماندهی کشتی قبل از تاریک شدن هوا
با استفاده از دستگاه ماهی یاب عملیات تعقیب گلههای ماهی کیلکا را انجام میدهد. از آن جایی که ماهی کیلکا در عمق معینی زندگی کرده و
به ندرت از این عمق تجاوز میکند؛ در نتیجه برای صید آنها لامپ الکتریکی باید مستقیماً در عمقی قرار بگیرد که ماهیان در آن عمق به سر
میبرند. ماهیان به دنبال لامپ حرکت میکنند و توسط تورهای قیفی مانند به دام میافتند. به طور معمول میزان صید در هر نوبت بین ۲۰۰تا
۳۰۰ کیلوگرم میباشد. ماهی کیلکا علیرغم جثهی کوچک خود، از نظر ارزش و ترکیب مواد غذایی در ردیف مابقی ماهیها و حتی در بعضی از
موارد نسبت به گوشت قرمز دارای مزیت و برتری بیشتری میباشد.
کنسرو ماهیهای استخواندار مانند ساردین و کیلکا منابع عالی کلسیم و فسفر هستند، زیرا این گونه ماهیها همراه استخوان کنسرو شده
صرف میشوند.
ترکیب ماهی کیلکا نیز همانند سایر ماهیها از آب، پروتئین، چربی و مواد معدنی تشکیل شده که به صورت مختصر توضیح داده میشود:
آب: در ترکیب کیلکا میزان آب حدود ۷۵- ۷۳ درصد وزن ماهی را تشکیل میدهد.
پروتئین: از نقطه نظر ارزش غذایی، پروتئین عمدهترین قسمت بافتهای ماهی میباشد. ضریب جذب پروتئین ماهی در بدن انسان بالا و برابر
۹۶ درصد میباشد.
چربی: نوسان چربی در گونه و فصول مختلف سال به مراتب بیشتر از سایر مواد تشکیل دهندهی ماهیهای دیگر میباشد و درصد آن در ماهی
کیلکا ۲/۸ است. هضم چربی ماهی کیلکا سریع و از نظر اسیدهای چرب غیراشباع غنی میباشد.
ویتامینها: ماهی کیلکا منبع عمدهای از ویتامینهای مورد نیاز انسان را در بردارد و سرشار از ویتامینهای A ، B ، E ، D و K میباشد.
چرخه زندگی ماهی کیلکا:
کیلکای آنچوی در فصول مختلف سال با بیش از ۵۰ در صد تغذیه از راسته Copepoda بعنوان غذای اصلی از آن تغذیه می کند. از این
راسته جنس Eurytemora با نقش بیش از ۵۰ در صد وزنی در تغذیه کیلکای آنچوی نسبت به سایر جنس های این راسته ، در فصول
مختلف سال بعنوان غذای اصلی آن تلقی می گردد.
تخمریزی کیلکای آنچوی مدت زمان بیشتری نسبت به سایر گونه ها طول می کشد و بیشترین شدت آن در فصل پاییز ، جاییکه درجه حرارت
آب ۲۴- ۱۳ درجه سانتی گراد و شوری آن ۱۳ – ۸ در هزار می باشد.
در این فصل نرها معمولآ از نظر تعداد نسبت به ماده ها بیشترند اما از نظر جثه ، ماده ها بزرگترند در این زمان نر ها معمولآ در اعماق ۲۰ – ۱۰
متری مانده ، در صورتیکه ماده ها ۲۵ – ۲۰ متری بسر می برند. ظاهرآ نر ها مدت طولانی تری در محل بسر می برند ، در صورتیکه ماده ها
بلافاصله پس از تخم ریزی ، محل را ترک می کنند .
هم آوری تخم آن بطور میانگین ۳۹۰۰۰ عدد است .در زمان تغذیه فعال ، جمعیت ماده ها بیشتر از نرها است. دوره رشد و نمو جنینی ، پس از
بارور شدن تخم ، در دمای ۵/۱۷ در جه سانتی گراد در مدت زمان ۳۰ تا ۳۴ ساعت بطول می انجامد و دوران زندگی لاروی و نوزادی آنها ۸ – ۶
ماه بطول می انجامد.
کیلکای آنچوی در طول تابستان معمولا به زیر لایه گرم آب پناه می برد و گاهی ممکن است در لایه ترموکلاین آب باقی بماند.
بر خلاف گونه کیلکای معمولی این ماهی در طول زمستان نیز به تغذیه خود ادامه می دهد و در اعماق ۷۵ – ۴۰ متر و در دمای ۹ – ۵/۸ در جه
سانتی گراد و تا دمای ۵/۱۳ در جه سانتی گراد یافت می شود. تکامل لارو کیلکای آنچوی در فصل پاییز تا زمستان در درجه حرارت کم آب
صورت می گیرد که احتمالآ این شاخص عامل افزایش تعداد ستون مهرهای آن (۴۷ – ۴۴ ) نسبت به کیلکای معمولی (۴۴ – ۴۱ ) است .
تغییر شکل در دوره لاروی بسیار آهسته تر از کیلکای معمولی است و وقتی که طول آن به ۴۱ میلی متر رسید ، فلس ها ظا هر می شوند.
تخمریزی کیلکای آنچوی در اعماق مختلف ستون آب بین ۵۰ تا ۲۰۰ متر اتفاق می افتد ، در نتیجه قسمت اعظم تخم ها و لارو ها در معرض
جریانها ی چرخشی دریای خزر در عمق یاد شده ، قرار می گیرند.
نام علمی Clupeonella delicatulu
تیره Clupeidae
مشخصات مورفولوژی
فرم و رنگ بدن : بدن این ماهی نسبتا پهن و چشم ها درشت نیست. ناحیه پشت بدن و قسمت فوقانی سر خاکستری متمایل به سبز یا آبی
است.
باله ها:باله های سینه ای از نظر اندازه بزرگ نیستند.
فلس: نوع فلس سیکلو ئیدی و فاقد خط جانبی است.
دندان: فاقد دندان روی آرواره است.
طول: بیشینه درازای بدن ۱۵cm است.
سایر مشخصات: تعداد مهرهای ستون فقرات بین۴۳-۴۲ عدد است.
مشخصات بیولوژی
مکان زندگی: این ماهیها بیشتر در آب های کم عمق (سطحی) و بندرت در اعماق بیشتر از ۴۰-۳۰ متر مشاهده می گردد.در آب های شیرین و
شور نیز وجود دارد.
تغذیه : از انواع زئو پلا نکتونها و سخت پو ستان، لاروهای نرمتنان و غیره تغذیه می کنند.
پراکنش: این ماهیان در مناطق مختلف دریای خزر اعم از قسمت جنوبی و شمالی دریا پراکنده هستند همچنین به رودخانه های ولگا ، اورال،
اترک نیز وارد می شود .
تولید مثل: جزء ماهیان تخمگذار پلاژیک است و زمان تخمریزی آن از فروردین ماه شروع و تا اردیبهشت و اوائل خرداد ماه ادامه دارد.این
ماهی از یک سالگی به بعد به سن بلوغ می رسد.
ارزش اقتصادی: ارزش اقتصادی زیادی دارد.
صید: تورهای مخروطی
روش صید: صید این ماهی به دو طریق یعنی تور های مخروطی و دستگاه مکنده انجام می شود.
ارزش غذایی ماهی کیلکا:
ماهی کیلکا یکی از مهمترین انواع ماهیهای اختصاصی دریای مازندران میباشد. ماهی کیلکا با جثهی بسیار کوچک (به طول متوسط ۷ تا
۱۰سانتیمتر و وزن ۷ تا ۱۰ گرم) سرشار از پروتئین، ویتامین و کلسیم میباشد. تاکنون سه گونه ماهی کیلکا در دریای خزر گزارش شده است:
ماهی کیلکا انچووی
ماهی کیلکا چشم درشت
ماهی کیلکا معمولی
ماهی کیلکا در طول روز به صورت گله متراکم یافت میشود و با تاریک شدن هوا پراکنده میگردند. فرماندهی کشتی قبل از تاریک شدن هوا
با استفاده از دستگاه ماهی یاب عملیات تعقیب گلههای ماهی کیلکا را انجام میدهد. از آن جایی که ماهی کیلکا در عمق معینی زندگی کرده و
به ندرت از این عمق تجاوز میکند؛ در نتیجه برای صید آنها لامپ الکتریکی باید مستقیماً در عمقی قرار بگیرد که ماهیان در آن عمق به سر
میبرند. ماهیان به دنبال لامپ حرکت میکنند و توسط تورهای قیفی مانند به دام میافتند. به طور معمول میزان صید در هر نوبت بین ۲۰۰تا
۳۰۰ کیلوگرم میباشد. ماهی کیلکا علیرغم جثهی کوچک خود، از نظر ارزش و ترکیب مواد غذایی در ردیف مابقی ماهیها و حتی در بعضی از
موارد نسبت به گوشت قرمز دارای مزیت و برتری بیشتری میباشد.
کنسرو ماهیهای استخواندار مانند ساردین و کیلکا منابع عالی کلسیم و فسفر هستند، زیرا این گونه ماهیها همراه استخوان کنسرو شده
صرف میشوند.
ترکیب ماهی کیلکا نیز همانند سایر ماهیها از آب، پروتئین، چربی و مواد معدنی تشکیل شده که به صورت مختصر توضیح داده میشود:
آب: در ترکیب کیلکا میزان آب حدود ۷۵- ۷۳ درصد وزن ماهی را تشکیل میدهد.
پروتئین: از نقطه نظر ارزش غذایی، پروتئین عمدهترین قسمت بافتهای ماهی میباشد. ضریب جذب پروتئین ماهی در بدن انسان بالا و برابر
۹۶ درصد میباشد.
چربی: نوسان چربی در گونه و فصول مختلف سال به مراتب بیشتر از سایر مواد تشکیل دهندهی ماهیهای دیگر میباشد و درصد آن در ماهی
کیلکا ۲/۸ است. هضم چربی ماهی کیلکا سریع و از نظر اسیدهای چرب غیراشباع غنی میباشد.
ویتامینها: ماهی کیلکا منبع عمدهای از ویتامینهای مورد نیاز انسان را در بردارد و سرشار از ویتامینهای A ، B ، E ، D و K میباشد.
چرخه زندگی ماهی کیلکا:
کیلکای آنچوی در فصول مختلف سال با بیش از ۵۰ در صد تغذیه از راسته Copepoda بعنوان غذای اصلی از آن تغذیه می کند. از این
راسته جنس Eurytemora با نقش بیش از ۵۰ در صد وزنی در تغذیه کیلکای آنچوی نسبت به سایر جنس های این راسته ، در فصول
مختلف سال بعنوان غذای اصلی آن تلقی می گردد.
تخمریزی کیلکای آنچوی مدت زمان بیشتری نسبت به سایر گونه ها طول می کشد و بیشترین شدت آن در فصل پاییز ، جاییکه درجه حرارت
آب ۲۴- ۱۳ درجه سانتی گراد و شوری آن ۱۳ – ۸ در هزار می باشد.
در این فصل نرها معمولآ از نظر تعداد نسبت به ماده ها بیشترند اما از نظر جثه ، ماده ها بزرگترند در این زمان نر ها معمولآ در اعماق ۲۰ – ۱۰
متری مانده ، در صورتیکه ماده ها ۲۵ – ۲۰ متری بسر می برند. ظاهرآ نر ها مدت طولانی تری در محل بسر می برند ، در صورتیکه ماده ها
بلافاصله پس از تخم ریزی ، محل را ترک می کنند .
هم آوری تخم آن بطور میانگین ۳۹۰۰۰ عدد است .در زمان تغذیه فعال ، جمعیت ماده ها بیشتر از نرها است. دوره رشد و نمو جنینی ، پس از
بارور شدن تخم ، در دمای ۵/۱۷ در جه سانتی گراد در مدت زمان ۳۰ تا ۳۴ ساعت بطول می انجامد و دوران زندگی لاروی و نوزادی آنها ۸ – ۶
ماه بطول می انجامد.
کیلکای آنچوی در طول تابستان معمولا به زیر لایه گرم آب پناه می برد و گاهی ممکن است در لایه ترموکلاین آب باقی بماند.
بر خلاف گونه کیلکای معمولی این ماهی در طول زمستان نیز به تغذیه خود ادامه می دهد و در اعماق ۷۵ – ۴۰ متر و در دمای ۹ – ۵/۸ در جه
سانتی گراد و تا دمای ۵/۱۳ در جه سانتی گراد یافت می شود. تکامل لارو کیلکای آنچوی در فصل پاییز تا زمستان در درجه حرارت کم آب
صورت می گیرد که احتمالآ این شاخص عامل افزایش تعداد ستون مهرهای آن (۴۷ – ۴۴ ) نسبت به کیلکای معمولی (۴۴ – ۴۱ ) است .
تغییر شکل در دوره لاروی بسیار آهسته تر از کیلکای معمولی است و وقتی که طول آن به ۴۱ میلی متر رسید ، فلس ها ظا هر می شوند.
تخمریزی کیلکای آنچوی در اعماق مختلف ستون آب بین ۵۰ تا ۲۰۰ متر اتفاق می افتد ، در نتیجه قسمت اعظم تخم ها و لارو ها در معرض
جریانها ی چرخشی دریای خزر در عمق یاد شده ، قرار می گیرند.
http://slkjfdf.net/ - Urepiv <a href="http://slkjfdf.net/">Oyyeqis</a> zhp.adzm.anchovy.ir.xkh.ws http://slkjfdf.net/
http://slkjfdf.net/ - Ozaqupo <a href="http://slkjfdf.net/">Arukuxqq</a> tda.wklo.anchovy.ir.qiv.bi http://slkjfdf.net/